Köpeklerde Kanser
Evlerimizde ailemizin bir üyesi olan sadık ve sevimli köpek dostlarımız da maalesef ki bizler gibi kansere yakalanabiliyorlar. Üstelik kansere yakalanan köpeklerin sayısı da her yıl giderek artmakta. Kan, cilt, bağırsaklar, sinirler, kemikler, kaslar, karın organları, akciğerler vb. her canlı hücre kanser ihtimali taşımaktadır. Kanser kısaca, kontrolsüz ve hızla büyüyen hücre çoğalmasıdır. Belli organlara ve bölgelere yerleşebildiği gibi lenf ve kan yoluyla metastaz yaparak köpeğin bütün vücudunda yayılma gösterebilir. Erken teşhis edilmez ve bu kontrolsüz çoğalmanın önüne geçilmez ise organ veya sistemlerin fonksiyonlarını bozarak maalesef ki köpeğin ölümüne yol açabilir.
Köpeklerde kanser vakalarının artmasının birçok nedeni olduğu söylenebilir. Köpeklerde kanser hastalığının artış sebepleri yapılan araştırmalara göre şöyle sıralanmaktadır:
- Endüstriyel ürünler ve beslenme başlıca sebeplerden. İnsanlarda olduğu gibi köpeklerimizin de beslenme şekilleri ve alışkanlıklar değişmektedir. Sağlıksız içerikli, ucuz, kalitesiz besinler; yüksek oranda renklendirici ve koruyucu içeren niteliksiz köpek mamaları, ödülleri ve takviye edici gıdalar köpeklerde kanser hastalığı riskini yüksek oranda arttırmaktadır.
- Bazı kanser türleri ise köpeklerde kalıtımla yeni soylara geçebilmektedir. Köpeklerde de bizlerde olduğu gibi soydan kanser aktarımı görülebilmektedir.
- Bir takım hormonsal sebeplerden köpeklerde kanser görülebilmektedir. Köpeklerde de dişilerde östrojen ve erkeklerde testosteron hormonu bazı kanser türlerinin ortaya çıkışına neden olabilmektedir. Bu sebeple ortaya çıkan hastalıklar köpeklerde kısırlaştırmanın önemini daha çok ortaya koyuyor.
- Bununla birlikte yapılan sağlıksız çiftleştirmeler de köpeklerde kansere sebebiyet verebiliyor. Çiftleşme sırasında cinsel yolla bulaşabilen kanser türleri dostunuz için büyük tehlike oluşturabilir.
- Köpek dostlarımızın ailemizin birer üyesi haline gelmeleri ve bizimle birlikte şehir hayatı yaşamaları da onları hasta edebilmektedir. Evlerimizde birlikte yaşadığımız dostlarımız sigara dumanına, birçok kimyasala ve şehirde yaşamanın sonucu olan hava kirliliği gibi birçok olumsuz çevresel faktöre maruz kalmaktalar. Bu olumsuz koşullar nefes alan her canlıya olumsuz etki edebileceği için köpeklerimizde de kanser riskini arttırıyorlar.
- Ayrıca evlerimizde bütün gün kullandığımız telefon, televizyon, bilgisayar vb. radyasyon yayan bütün aletler kanser görülme olasılığını arttıran faktörlerdendir.
BelirtilerBütün hastalıklarda erken teşhis hayati önem taşır. Köpeklerde de kanser hastalığının erken teşhisi kayıpların büyük ölçüde önüne geçebilmektedir. Bu yüzden sevgili dostunuzu yakından takip etmek ve ondaki değişimleri hemen fark edebilmeniz önemlidir. Belirtileri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Burun, kulak ya da anüsten gelen akıntılar veya kan
- Vücudunun her yerinde oluşan şişlikler
- Yoğun ve ani kilo kaybı
- Bölgesel ya da vücut genelinde tedavilere rağmen iyileşmeyen deri yaralanmaları
- İştahsızlık, mama yerken ve yutarken zorlanma
- Dışkılama bozuklukları
- Köpeğinizin hareketlerindeki azalma ve sürekli mutsuzluk hali
- Hareketlerindeki aksaklıklar ve topallamalar
- Ani gerçekleşen duyma ve görme kayıpları, nörolojik değişiklikler
Köpeğinizde bu belirtilerden biri veya birkaçı var ise ve sürekli devam ediyorsa maalesef kanser ihtimali olabilir. Onların en yakın dostu ve doktoru sizsiniz. Sizin küçük dostunuzu her gün düzenli olarak gözlemleyip herhangi bir değişimi fark edebilmeniz ve bu belirtilerin sonucunda veteriner muayenenizi aksatmamanız onun hayatını kurtaracaktır.
Tedavi SüreciBelirttiğimiz gibi kanser tedavisinin en önemli adımları erken teşhis ve doğru tedavidir. Köpeklerde de kanser hastalığını tedavi etmenin kemoterapi, ameliyat ve ışın tedavisi gibi birçok yolu bulunmaktadır. Köpeğinizde görülen kanser türünün huyuna ve bulunduğu bölgeye bağlı olarak sadece kitlenin alınması yeterli gelebileceği gibi, bu tedavinin uygulanamayacağı yerlerde ışın tedavisi ve kemoterapi gibi zor yöntemlerde gerekebilmektedir. Bazı kanser türlerinde tümörün hepsinin alınması bazen ise cildin bir parçasının, bir organın bir kısmının alınması gerekebilir. Söz konusu köpeğimiz olduğunda ve iyileşmesi için bir uzvun ampütasyonu gerektiğinde korkup ürkebiliriz. Fakat köpeğinizin artık acı çekmeyeceğini ve üç bacak ile gayet sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürebileceğini unutmamalı, ampütasyonu uygun bir tedavi yolu olarak görebilmelisiniz.
Hasta kısım ameliyat ile alındıktan sonra, vücudun başka yerlerine sıçramasına önlemek ya da var olan metastazları küçültebilmek için köpeğinize kemoterapi uygulanabilir. İnsanlarda kullanılan kemoterapinin aynısı köpeklerde de kullanılıyor. Kemoterapi ilaçlarının yan etkileri fazla olmasına rağmen köpekler kemoterapinin yan etkilerini bizlere göre daha kolay atlatabiliyorlar. Kemoterapinin iştahsızlık, kusma, baş dönmesi, ishal, böbrek ve karaciğer tahribatları, enfeksiyonlar gibi yan etkileri görülebilmektedir. Kemoterapiyi alanında ve kullanımı konusunda deneyimli, yan etkileri iyi bilen bir veteriner hekim uygulamalıdır. Herhangi bir ilaç tedavisi gibi görülerek uzman olmayan hekim tarafından uygulanmamalıdır. Tedavi edilen kanserin türüne, hastalığın teşhis edildiği evreye, kemoterapinin türüne ve sıklığına bağlı olarak kemoterapi çok iyi sonuçlar da verebilir, başarısız da olabilir. Unutmamalısınız ki kemoterapi, köpeğinizin kesinlikle iyileşeceği anlamına gelmez. Kemoterapi köpeğinizin yaşam süresini uzatmak ve yaşam kalitesini yükseltmek, kanserin boyutunu ve etki alanını küçültmek için de uygulanır. Veteriner tıbbındaki olumlu gelişmeler sayesinde çoğu veteriner hekim kanserlerin teşhisi konusunda uzmanlaşmıştır. Teşhis ve tedavi edilen kanser türlerinin sayısı artmış olup, iyileşme oranları da artış göstermiştir. Zamanında konulan tanı ve uygun tedavi yöntemleri ile kanser teşhisi konulmuş pek çok köpeğimiz aylar, yıllar boyunca sağlıklı, mutlu ve hareketli bir hayat sürebilirler.