Kemirgenler İçin Kafes Seçimi Nasıl Olmalı
Birçoğumuz evimizde küçük, sevimli, hareketli ve sessiz canlılar olan kemirgen hayvanlardan beslemeyi istemişizdir. Şüphesiz ki evlerde bakımı en kolay olan canlılardır kemirgenler. Tavşan, Hamster / Gonzales ve Guinea Pig, hepsi neredeyse birbirine benzeyen fakat birbirlerinden çok farklı özelliklere sahip, evlerimizde bakmaya en uygun olan kemirgen hayvanlardır. Zıplamalarıyla, sevimli hareketleriyle, kafeslerinin içindeki koşuşturmalarıyla bizlerde coşkulu bir sevme hissi uyandırırlar. Lakin kemirgen hayvanınızı kucağınıza alıp sevebileceğinizi düşünüyor ve hayal ediyorsanız size üzücü bir haberimiz var. Kemirgen hayvanlar dokunulmaktan, kucağa alınıp sevilmekten ve kalabalık ortamlardan çok hoşlanmazlar. Günlük zamanlarının ve yaşamlarının büyük bir kısmını kafeslerinde geçirirler. Günde 1-2 saat kafesleri dışında vakit geçirmek onlar için yeterlidir. Beslenme, boşaltım, fiziksel aktivite ve dinlenme gibi bütün ihtiyaçlarını kafeslerinde karşılarlar. Hepsinin özellikleri birbirinden farklıdır; kimi daha hareketli, kimi daha sessiz ve uysal, kimi daha kavgacıdır. Fakat hepsinin ortak özelliği yaşamlarını bir kafeste geçiriyor olmalarıdır. Bu yüzden evinize kemirgen bir dost almak istiyorsanız en dikkat etmeniz gereken nokta ona uygun bir kafes seçmek ve yaşam alanı yaratmak olmalıdır.
Tavşanlar İçin Kafes Seçimi
Evinizde tavşan beslemek istiyorsanız tavşanınızın rahat hissetmesi için bir kulübe ya da kafes almalısınız. Tavşan bakmak için en uygun yol tavşanlar için tasarlanmış büyük kafesleri tercih etmek olacaktır. Yalnız şunu unutmamalısınız ki tavşanlar sosyal hayvanlardır ve hiç iletişim olmadan çok mutsuz olabilirler. Bütün gün kafes içinde hapsedilmiş bir tavşan çok da mutlu ve sağlıklı olmayacaktır. Tavşanınızı mutlaka günde 2-3 saat evin içerisinde koşturup enerjisini atması için serbest bırakmalısınız. Fizyolojik ve psikolojik olarak ihtiyaçları olan koşma, zıplama, oyun ve sosyalleşme gibi faaliyetleri için onlara evinizde özel bir oda verebilir, böylece evin her yerinde olabilecek kazaları engelleyebilirsiniz.
Ülkemizde bulunan tavşanların büyük bir çoğunluğu orta boy diyebileceğimiz tavşan boyundadırlar. Daha önce de belirttiğimiz gibi kemirgen hayvanlar bütün ihtiyaçlarını kafesleri içerisinde karşıladıkları için tavşanınızın kafesi içinde bütün aktivitelerini rahatlıkla gerçekleştirebileceği, rahat hareket edebileceği kadar geniş ve ferah olmalıdır. Evinizde bakmak istediğiniz tavşanınızın orta boy olduğunu düşünürsek, onun için en uygun kafes ölçüsü 60-75 cm en, 75-85 cm boy ve 45-65 cm yükseklik olacaktır. Bu ölçülerde tavşanınızın yaşam alanı 0,20-0,30 metreküp olacaktır. ( Bkz: Tavşan Kafesleri)
Kafesin Zemini ve Malzemesi
Tavşanınızın uzun bir yaşam geçirebilmesinin en temel şartlarından biri temizliktir. Eğer tavşanınız için doğru ölçülerde bir kafes seçtiyseniz sonrasında dikkat edeceğiniz nokta temizlenebilir malzemeden yapılmış olmasıdır. Böylece, belirli zamanlarda yaptığınız kafes temizliği sizin için daha pratik olacak ve kafesin yapısını bozmayacaktır.
Tavşanınızın sağlığı için kafesin zemininde kullanılan malzeme de büyük önem taşımaktadır. Zemini demir telli olan bir kafes seçerseniz bu malzeme sevimli tavşanınızın canını acıtabilir. Çünkü hassas patileri demirin baskısına karşı zarar görebilir. Kafesin zemini, tavşanınızın patilerine uygun, dışkı ve idrar ile temasa çok fırsat vermeyecek şekilde ızgara telli olmalıdır.
Hamster/Gonzales İçin Kafes Seçimi
Evinize almak istediğiniz küçük kemirgen dostunuz bir hamster ise kafes boyutları biraz daha küçülebilir. Küçük denmelerinin hakkını verecek kadar küçük olabilirler. Boyları gerçekten küçüktür ve en fazla 10 santimetreye kadar uzayabilirler, ağırlıkları ise 70 gram kadar olabilir. Yani gerçekten çok minik ve dikkat edilmesi gereken dostlardır. Çok ufak oldukları için evin içerisinde rahatça dolaşmalarına izin vermemelisiniz çünkü kaybolabilir ya da bir kaza, sakatlanma geçirebilirler. Gözetiminiz altında, belirli bir oda içerisinde 1-2 saat geçirmeleri onlar için yeterli olacaktır.
Hamster'ların bazıları yalnız yaşaması gereken bir cins olabiliyorken bazıları ise hemcinsleri ile uyum içerisinde yaşayabilirler. Örneğin cüce hamster olarak bilinen cins hemcinsleri ile uyum içerisinde yaşayabilecek bir cins iken Suriye hamster’ları ise yalnız yaşaması gereken bir cinstir. Yanına başka hamster arkadaşlar koyarsanız onlarla kavga edebilir ve zarar verebilirler. Eğer evinize aldığınız küçük dostunuz Suriye hamster’ı ise onun için seçeceğiniz kafes daha büyük olmalıdır çünkü Suriye hamster’ları hareketliliği ve oyun oynamayı çok severler. Bu yüzden yaşam alanları da geniş olmalıdır. Fakat Cüce hamster tercih edecekseniz 20-30 cm boyutunda bir kafes seçmeniz onun için yeterli olacaktır.
Oldukça fazla hareketli olan ve kendi kendilerini yalayarak temizlediklerinden etrafı kokutmayan Gonzales hamster’lar son zamanların en çok tercih edilen türlerinden. Hamster'lar kafes içerisinde koşturmaktan son derece keyif alırlar. En büyük keyifleri egzersiz yapmaktır. Bir hamster için kafes seçip ona yaşam alanı yaratırken bunu göz önünde bulundurmak önemlidir. Olabildiğince geniş bir alan yaratılmalı ve kafesin içerisine enerjisini atabileceği hamster çarkı veya hamster tüneli konulmalıdır. Fakat bunlar konulduktan sonra dahi rahatça hareket edebileceği bir alanı bulunmalıdır. En önemli ihtiyacı içerisinde rahatça hareket edebileceği yaşam alanıdır. Kafes seçimi yapılırken çok dikkat edilmelidir, geniş tel aralıklarından geçebilir ya da sıkışabilir. Seçeceğiniz kafesin tel aralıklarının dar olmasına dikkat etmelisiniz. İki katlı ya da üç katlı bir hamster kafesi seçmek doğal yaşamındaki gibi daha rahat bir hareket alanı vereceğinden hamster’ınızı daha mutlu edebilirsiniz. Eğer cam akvaryum ya da kenarları şeffaf hamster kafeslerinden seçecekseniz iyi havalanabilir olmasına önem göstermelisiniz. ( Bkz: Hamster Kafesleri )
Kafesin Temizliği ve Malzemesi
Hamster'lar verdiğiniz yiyecekleri kafesleri içerisinde saklarlar ve sakladıkları yiyecekler zamanla bozularak kötü kokulara sebebiyet verebilir. Bu nedenle hamster kafesleri düzeni olarak temizlenmeli ve havalandırılmalıdır. Dışkılarını hızlı bir şekilde kurutma özelliğine sahip olan taban malzemeleri seçilmesi önerilir. Sıkıştırılmış talaş daha sağlıklı olduğu için sıklıkla bu önerilir. Hamster talaşı seçerken ince kıyılmış talaş olmasına ve içerisinde iri parçalar olmamasına dikkat edilmelidir. Taban malzemesi olarak kum da kullanılabilir. Ama seçim yaparken dikkat edilmelidir. İri taneli kumlar, topaklaşan kumlar ve kokulu kumlar hamster’ınıza zarar verebileceğinden taban malzemesi olarak tercih edilmemelidir.
Guinea Pigler İçin Kafes Seçimi
Fare mi tavşan mı olduğu sıklıkla karıştırılan Guinea Pig’ler kendine özgü, farklı, sakin ve utangaç bir kemirgen türüdür. Guinea Pig’ler kemirgen grubuna dahildirler ancak ısırma ve kemirme alışkanlıkları yoktur. Evinizde bakmak istediğiniz minik kemirgen dostunuz bir Guinea Pig ise kafes temizliği konusunda çok endişelenmenize gerek yoktur. Guinea Pig’in diğer kemirgenlerden farklı olarak idrarı ve dışkısı kokmaz yani temizlik konusunda ayriyeten bunu düşünmeniz gerekmez. Fakat yine de düzenli olarak yaşadığı alanların temizlenmesi gerekmektedir. Sakin ve oldukça korkak olan bu yeni dostunuz çoğunlukla kafesinden çıkmayacaktır. Guinea Pig’ler de diğer kemirgenler gibi geniş ve ferah yaşam alanlarına ihtiyaç duyarlar. Bu sebeple küçük dostunuz için kafes seçerken kafesin oldukça geniş olduğuna emin olmalısınız. Kafesin zeminini gazete kâğıdı ile değil talaş ile doldurmalısınız. Talaşlar gazete kağıtlarına göre daha hijyeniktir. Gazete kağıtları zamanla bakteri üretebilirler. ( Talaşlar / Otlar )Zamanlarının büyük bir kısmını kafes içerisinde geçireceklerinden ve ürkek canlılar olduklarından kafes içerisine ağaç kavuğuna benzer saklanabilecekleri oyuncaklar koyabilirsiniz. Bu küçük dostunuzu çok mutlu edecektir. Guinea Pig’ler sıcak havadan etkilenebilirler bu yüzden kafeslerini direkt güneş ışığı almayan serin yerlerde bulundurmaya dikkat etmelisiniz. Korkak, ürkek canlılar olduklarını söylemiştik, yüksek ses küçük dostunuz için tehlikeli olabilir. Bu yüzden kafesinin bulunduğu yer aynı zamanda sessiz ve sakin olmalıdır. Guinea Pig’inizin zamanla sizin sesinize alışması, kendini daha güvende hissetmesi ve sağlıklı uzun bir yaşam sürmesi için bu hususların yerine getirilmesi önemlidir.